Ερώτηση – Ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας σχετικά με τις πολιτικές της Κυβέρνησης για την αναθέρμανση της οικονομίας
ΟΝΟΜΑ ΕΠΩΝΥΜΟ ΒΟΥΛΕΥΤΟΥ:
ΚΩΣΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗΣ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ: ΝΟΜΟΣ ΧΙΟΥ
ΕΡΩΤΗΣΗ
(Αρ. πρωτ. 1325/20.11.2009)
Προς: α) Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας
β) Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων
Θέμα: Ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας σχετικά με τις πολιτικές της Κυβέρνησης για την αναθέρμανση της οικονομίας.
Σε πρόσφατη σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (18.11.2009), αναφέρθηκε ότι, το 2010 θα διατεθεί, μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ 2007-2013), το ποσό των 6,95 δισ. ευρώ για την προώθηση επενδύσεων και την παροχή ενισχύσεων, με στόχο την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Οι πόροι αυτοί αποτελούν μέρος του ετήσιου Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), το οποίο εξ ορισμού χρηματοδοτεί έργα και δράσεις με σκοπό την ανάπτυξη της χώρας, Πρόγραμμα εγγεγραμμένο σε κάθε Κρατικό Προϋπολογισμό, από τη δεκαετία του 1950 που θεσμοθετήθηκε. Τις τελευταίες δεκαετίες, το ΠΔΕ χρηματοδοτεί, κατά κύριο λόγο, έργα και δράσεις που εντάσσονται στα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης ανακτώντας τα από τον κοινοτικό προϋπολογισμό στο εκάστοτε ποσοστό, το οποίο επιδοτεί η Ε.Ε.
Επομένως το ΠΔΕ είναι η κρατική χρηματορροή μέσω της οποίας πληρώνονται οι δαπάνες των συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. προγραμμάτων. Το δε ύψος των πόρων που διαθέτει το ΠΔΕ προσδιορίζεται από δύο παράγοντες: α) τις υποχρεώσεις που έχει η χώρα να χρηματοδοτήσει έργα για τα οποία έχει διεκδικήσει χρηματοδότηση από την Ε.Ε. και υπό το φως των προθεσμιών για τους κανόνες αυτόματης αποδέσμευσης κονδυλίων σε περίπτωση που δεν υλοποιηθούν (που υπενθυμίζεται ότι για το ΕΣΠΑ μετά από διαπραγμάτευση του 2005, είναι ευνοϊκότερες για την Ελλάδα από ότι στο Γ΄ΚΠΣ, βλ. ν+3) και β) από τις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας, και με τους περιορισμούς, που θέτουν οι στόχοι του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Το α) προσδιορίζεται από τις υποχρεώσεις που έχουν ήδη αναληφθεί και, ενδεχομένως, δεν πρόλαβαν να αποπληρωθούν στο προηγούμενο έτος, συν τους στόχους του έτους αναφοράς, εν προκειμένω τους φετινούς στόχους για το Ν+3 του ΕΣΠΑ, άρα παραμέτρους δεδομένες, ενώ το β) προσδιορίζεται από την υποχρέωση της εκάστοτε κυβέρνησης να εμφανίσει συνέπεια στην τήρηση ή τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών.
Το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, επομένως διαφημίζει, πρώτον, τα αυτονόητα, και δεύτερον, παρουσιάζεται ‘γενναιόδωρο’, αφού μπορεί να χρεώσει στην απερχόμενη κυβέρνηση την περαιτέρω επιδείνωση του ελλείμματος για το 2009, αξιοποιώντας πολιτικά μια ονομαστική αύξηση των δημοσίων επενδύσεων.
Τα 6,95 δισ. Ευρώ που αναφέρθηκαν για το 2010, είναι οι πόροι που ούτως ή άλλως απαιτούνται για την υλοποίηση του ΕΣΠΑ, αλλά και των προγραμμάτων για τη γεωργία και την αλιεία που δεν περιλαμβάνονται στο ΕΣΠΑ. Δεν είναι, συνεπώς, κάτι νέο. Ο καθένας μπορεί να ανατρέξει στον Πίνακα 2.4 του Προσχεδίου του Προϋπολογισμού και να διαπιστώσει ότι π.χ., αντίστοιχα, 6,7 δισ. Ευρώ δόθηκαν το 2009, χωρίς, βεβαίως, να τύχουν προβολής. Και αυτό γιατί πρόκειται για πόρους για συγχρηματοδοτούμενα έργα, και όχι για «νέα χρήματα» που θα πέσουν στην αγορά».
Επίσης, αναφέρθηκε ότι το ΕΣΠΑ θα διαθέσει 16 δις Ευρώ μέχρι το 2015 (2013, Ν+2). Πράγματι αυτοί είναι οι Κοινοτικοί πόροι, που προβλέπει το εγκεκριμένο ΕΣΠΑ, χωρίς, όμως τους πόρους για τη γεωργία και την αλιεία, που ναι μεν εντάσσονται στις υποχρεώσεις του ΠΔΕ, αλλά είναι, όπως προαναφέρθηκε, εκτός ΕΣΠΑ. Η ελληνική οικονομία πράγματι θα ανακουφιστεί από το σημαντικό ύψος των πόρων του ΕΣΠΑ, γνωστό ήδη από το Δεκέμβριο του 2005, όταν διασφαλίστηκε, από την Ε.Ε., ένα πρωτοφανές, υπό τις τότε συνθήκες διαπραγμάτευσης, χρηματοδοτικό πακέτο από την Ε.Ε. για την Ελλάδα, για την περίοδο 2007-2013.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι η Κυβέρνηση, ενώ θεωρητικά φαίνεται να αγωνιά για την υλοποίηση του ΕΣΠΑ, έχει διακηρύξει την πρόθεση για αλλαγή των θεσμικών πλαισίων διαχείρισης του ΕΣΠΑ, παραγωγής των δημοσίων έργων, καθώς και του αναπτυξιακού νόμου. Ακόμα και υπό τις καλύτερες προθέσεις και προϋποθέσεις, είναι απλώς αδύνατη η έγκαιρη προσαρμογή του πλαισίου διαχείρισης του ΕΣΠΑ, του συστήματος παραγωγής δημοσίων έργων, καθώς και του πλαισίου των ιδιωτικών επενδύσεων, σε ωφέλιμο χρόνο για τις απορροφήσεις.
Τέλος, η Κυβέρνηση ανακοινώνει την πρόθεσή της να ξεκινήσει άμεσα διαβουλεύσεις για τη διαμόρφωση των «νέων πολιτικών προτεραιοτήτων», ξεχνώντας, ενδεχομένως, ότι οι προτεραιότητες του ΕΣΠΑ, αλλά και των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, προτεραιότητες κατεξοχήν πολιτικές, έχουν εγκριθεί από την Ε.Ε. και εσωτερικά έχουν προέλθει, μέσα από μία διετή σχεδόν διαδικασία ανοικτής διαβούλευσης με όλους τους διοικητικούς και κοινωνικο-οικονομικούς εμπλεκόμενους φορείς της χώρας, 4 Εθνικά Αναπτυξιακά και 13 Περιφερειακά Αναπτυξιακά Συνέδρια. Οποιαδήποτε αλλαγή αυτών επηρεάζει άμεσα όχι μόνο το εγκεκριμένο, από την Ε.Ε., ΕΣΠΑ, αλλά και τα ίδια τα Προγράμματα και επιδρά ευθέως στο χρόνο υλοποίησής τους, με ό, τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την έγκαιρη υλοποίηση του ΕΣΠΑ.
Καταληκτικά, η απλή επανάληψη των αριθμητικών δεδομένων του ΕΣΠΑ και η αόριστη αναφορά σε προθέσεις αλλαγής των θεσμικών πλαισίων δεν τεκμηριώνουν τη σκοπιμότητα της υπουργικής ανακοίνωσης.
Υπό το φως των ανωτέρω, ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
1. Ως προς ποια σημεία των θεσμικών αυτών πλαισίων προτίθενται να προβούν σε αλλαγές και ποιο το χρονοδιάγραμμα, για την κατάθεσή τους στη Βουλή;
2. Έχει ληφθεί υπόψη ότι και τα τρία προαναφερθέντα θεσμικά πλαίσια είναι εγκεκριμένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (για τη συμβατότητά τους με το Κοινοτικό δίκαιο) και οποιαδήποτε αλλαγή τους, προϋποθέτει όχι μόνο την εμπλοκή των υπηρεσιών της, αλλά και την κατά περίπτωση έγκριση από το Κολλέγιο των Επιτρόπων;
3. Προτίθεται η Κυβέρνηση να προχωρήσει σε τροποποίηση της στρατηγικής και των προτεραιοτήτων του ΕΣΠΑ και των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων: ποια η διαδικασία που το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας θα εφαρμόσει για μια τέτοια αλλαγή;
4. Με δεδομένη τη μεγάλη χρονική υστέρηση που συνεπάγεται η αλλαγή των θεσμικών πλαισίων αλλά και ενδεχομένως μια εκτεταμένη διαβούλευση για την τροποποίηση/αναθεώρηση των προτεραιοτήτων του ΕΣΠΑ, έχουν εκτιμηθεί οι επιπτώσεις των επερχόμενων αλλαγών στην υλοποίηση και, συνακόλουθα, την έγκαιρη (ν+3) απορρόφηση των πόρων;
Κωστής Μουσουρούλης Αθήνα, 20.11.2009
Βουλευτής Νομού Χίου