Ερώτηση – Ζητήματα επάρκειας ισχύος και ομαλής λειτουργίας του Συστήματος Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας, που ανακύπτουν από τις δηλώσεις της Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
ΟΝΟΜΑ ΕΠΩΝΥΜΟ ΒΟΥΛΕΥΤΟΥ:
ΚΩΣΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗΣ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ: ΝΟΜΟΣ ΧΙΟΥ
ΕΡΩΤΗΣΗ
(Αρ. πρωτ. 1643/26.11.09)
Προς: α) Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
β) Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας
Θέμα: Ζητήματα επάρκειας ισχύος και ομαλής λειτουργίας του Συστήματος Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας, που ανακύπτουν από τις δηλώσεις της Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κυρίας Μπιρμπίλη, η ΔΕΗ Α.Ε. έλαβε εντολή να μειώσει τα φορτία στις ατμοηλεκτρικές μονάδες της Πτολεμαΐδας και να περιορίσει τις δραστηριότητες των εργολάβων στα ορυχεία, προκειμένου να διασφαλιστεί η δημόσια υγεία, με αφορμή τις πρόσφατες καταγγελίες για ρύπανση στην περιοχή. «Η επίλυση του προβλήματος συνιστά προτεραιότητα, που ως πολιτική κατεύθυνση θα δοθεί στη νέα διοίκηση της ΔΕΗ. Είναι δεδομένη η θέση του Υπουργείου για μετάβαση στην εποχή της ενέργειας χαμηλών ή και μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», αναφέρει η υπουργός στην ανακοίνωσή της.
Είναι γνωστό ότι παρά τις σημαντικές ενισχύσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια στο Σύστημα Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας, το πρόβλημα της ασφαλούς κάλυψης της ζήτησης από εγχώρια παραγωγή, τόσο σε ισχύ όσο και σε ενέργεια, παραμένει ως μια αδυναμία της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Το πρόβλημα αυτό επιβάλλει την αναγκαστική λειτουργία αντιοικονομικών και μη φιλικών προς το περιβάλλον μονάδων και, βέβαια, θέτει, κατά τις περιόδους μεγάλων αιχμών, θέμα επάρκειας παραγωγικού δυναμικού κυρίως υπό συνθήκες συνδυασμένων βλαβών μονάδων παραγωγής. Σημειώνεται δε ότι η πρόβλεψη της ετήσιας αιχμής της ζήτησης, παρουσιάζει μεγάλες αβεβαιότητες (πολύ μεγαλύτερες από την πρόβλεψη της ενέργειας) λόγω της έντονης εξάρτησης από τις καιρικές συνθήκες.
Είναι επίσης γνωστό, ότι τα κυριότερα μεγέθη που καθορίζουν την επάρκεια του Συστήματος Παραγωγής προκειμένου να μπορεί να εξυπηρετεί αξιόπιστα τη ζήτηση (ενέργειας και αιχμής) κάθε στιγμή, είναι η εξέλιξη του φορτίου (ζήτηση ισχύος και ενέργειας), οι συνθήκες υδραυλικότητας, η διαθεσιμότητα ισχύος για εισαγωγές από τις διασυνδέσεις και η απρόβλεπτη μη διαθεσιμότητα των μονάδων παραγωγής λόγω τυχαίων βλαβών.
Επιπλέον, πέραν της κάλυψης της ζήτησης, είναι απαραίτητη η διατήρηση εφεδρείας για την ικανοποίηση των απαιτήσεων της Union pour la Coordination du Transport de l’ Electricité (UCTE). Σύμφωνα με τις απαιτήσεις της UCTE, κατά τη λειτουργία του Συστήματος (κάθε ώρα), η εφεδρεία ισχύος πρέπει να μπορεί να καλύψει την απώλεια παραγωγής που αντιστοιχεί στο μέγιστο των παρακάτω τιμών: είτε στη μεγαλύτερη εν λειτουργία μονάδα παραγωγής, είτε στη μεγαλύτερη διασύνδεση, είτε στο 5% του φορτίου. Για το Ελληνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα τα παραπάνω διαμορφώνουν απαίτηση εφεδρείας άνω των 500 MW.
Είναι, τέλος, γνωστό ότι ο ηλεκτρισμός είναι ένα προϊόν το οποίο καταναλώνεται την ίδια ώρα που παράγεται. Αυτή η στιγμιαία κατανάλωση του προϊόντος είναι που δίνει ιδιαίτερη (στιγμιαία) αξία όχι μόνον σε αυτή καθ’ εαυτή την ενέργεια (σε MWh), αλλά και στη διαθέσιμη ισχύ (σε MW), προκειμένου και ισχύς να υπάρχει αλλά και εφεδρείες ισχύος, ώστε να τροφοδοτείται ομαλά η κατανάλωση.
Στο πλαίσιο αυτό και σύμφωνα με το άρθρο 23 παράγραφος 1 του «Κώδικα Διαχείρισης Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας», ο κάτοχος άδειας παραγωγής, εν προκειμένω, για τις μονάδες της Πτολεμαϊδας, η ΔΕΗ Α.Ε., οφείλει, χωριστά για κάθε μονάδα της, να υποβάλλει πλήρως δεσμευτική προσφορά έγχυσης ενέργειας στο σύστημα, για κάθε ώρα κάθε ημέρας και για το σύνολο της ισχύος της.
Σύμφωνα με το άρθρο 23 παρ. 2 του εν λόγω Κώδικα, η υποχρέωση αυτή αναστέλλεται είτε κατά το διάστημα στο οποίο η μονάδα βρίσκεται σε Προγραμματισμένη Συντήρηση, ή κατά το χρόνο Δήλωσης Ολικής μη Διαθεσιμότητας. Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου, κατά το χρόνο δήλωσης μερικής διαθεσιμότητας, ο παραγωγός υποχρεούται να υποβάλλει προσφορά έγχυσης στο σύστημα μόνο για την ισχύ της μονάδας, που είναι τεχνικά διαθέσιμη.
Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι :
Η ΔΕΗ Α.Ε., ως κάτοχος άδειας παραγωγής για τις μονάδες παραγωγής στην Πτολεμαΐδα, δεν μπορεί να εφαρμόσει άμεσα την εκφρασθείσα πολιτική βούληση για μείωση των φορτίων των μονάδων αυτών «προκειμένου να διασφαλιστεί η δημόσια υγεία…» γιατί, έτσι, θα αναγκαστεί είτε να δηλώσει – αναληθώς – μερική διαθεσιμότητα των μονάδων αυτών είτε να αυξήσει -τεχνηέντως και αναληθώς – την τιμή (σε Ευρώ/MWH) τμήματος των προσφερόμενων MW ισχύος, ώστε τα MW αυτά, λόγω της υψηλής τιμής τους, να μην επιλέγονται αλλά να υποκαθίστανται από ακριβότερα MW μονάδων άλλων περιοχών ή από MW άλλων καθαρότερων, αλλά αρκετά ακριβότερων τεχνολογιών.
Είναι φανερό, ότι και στις δύο περιπτώσεις προκύπτει ένα πρόσθετο κόστος για τη ΔΕΗ Α.Ε., το οποίο, σύμφωνα με την Κυβερνητική δέσμευση σχετικά με τα “πάγωμα” των τιμολογίων, δεν θα μεταβιβαστεί στους τελικούς καταναλωτές. Από την άλλη πλευρά, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση έργων αντικατάστασης των μονάδων με νέες αντιρρυπαντικής τεχνολογίας και μεγαλύτερου βαθμού απόδοσης, πέραν των ήδη σχεδιασμένων, απαιτεί και μεγάλο χρόνο ωρίμανσης αλλά και σημαντικές επενδύσεις.
Λόγω της τεχνικής φύσεως του ζητήματος και των ιδιαίτερα αυστηρών προδιαγραφών και προϋποθέσεων, είναι σαφές ότι οι προφορικές εντολές της Υπουργού δεν μπορούν να υλοποιηθούν. Εκείνο που απαιτείται είναι προσεκτική μελέτη του θέματος – σε συνδυασμό με το θέμα της δημιουργίας πλήρους αγοράς ρύπων μέχρι το 2012 – ώστε να γίνει νομοθετική ρύθμιση που θα οδηγήσει, στη συνέχεια, σε προσαρμογή του Κώδικα με Υπουργική Απόφαση.
Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος έμπρακτης απόδειξης της ευαισθησίας σε ό,τι αφορά την προστασία του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής.
Υπό το φως των ανωτέρω, ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
1. Έχουν ληφθεί υπόψη τα παραπάνω ζητήματα προ της διατύπωσης προφορικής εντολής της Υπουργού προς τη ΔΕΗ Α.Ε.; Εφόσον ναι, ποιά είναι τα συγκεκριμένα μέτρα, θεσμικά, επιχειρησιακά κ.α. που προτίθεται να λάβει το Υπουργείο για την εφαρμογή της εν λόγω εντολής;
2. Ποια είναι η θέση της ΔΕΗ Α.Ε. για το θέμα αυτό και ιδιαίτερα σε σχέση με τους μετόχους της αλλά και με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει στο πλαίσιο της εφαρμογής των Κανονισμών της Ημερήσιας Αγοράς Ενέργειας και του UCTE;
3. Πώς θα διασφαλισθεί η επάρκεια ισχύος και η ομαλή λειτουργία του Συστήματος, έτσι ώστε να μην παρουσιαστούν προβλήματα στην κατανάλωση; Γνωρίζει το Υπουργείο ότι, με μειωμένη παραγωγικότητα από τις θερμικές μονάδες, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να μην επαρκεί πλέον η παραγόμενη και εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει σε περιόδους αιχμής;
Κωστής Μουσουρούλης Αθήνα, 26.11.2009
Βουλευτής Νομού Χίου