Ερώτηση – Κατάργηση Εθνικού Προτύπου ΕΛΟΤ 1429 «Διαχειριστική επάρκεια οργανισμών για την υλοποίηση έργων δημοσίου χαρακτήρα»
ΟΝΟΜΑ ΕΠΩΝΥΜΟ ΒΟΥΛΕΥΤΟΥ:
ΚΩΣΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗΣ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ: ΝΟΜΟΣ ΧΙΟΥ
ΕΡΩΤΗΣΗ
(Αρ. Πρωτ. 2428/10.12.2009)
Προς
Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας
Θέμα : Κατάργηση Εθνικού Προτύπου ΕΛΟΤ 1429 «Διαχειριστική επάρκεια οργανισμών για την υλοποίηση έργων δημοσίου χαρακτήρα»
Είναι γνωστό ότι, τόσο οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσο και τα αρμόδια εθνικά όργανα ελέγχου, έχουν επανειλημμένα αναδείξει την ουσιαστική αδυναμία ορισμένων Δικαιούχων να ανταποκριθούν στους αυστηρότερους κανόνες των συγχρηματοδοτούμενων παρεμβάσεων. Τις αδυναμίες αυτές έχουν επιβεβαιώσει όλες οι αξιολογήσεις των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Β’, αλλά και του Γ’ ΚΠΣ.
Με βάση έρευνα της ΜΟΔ ΑΕ κατά την περίοδο προετοιμασίας του ΕΣΠΑ, σε δείγμα φορέων όλης της χώρας και σε διάφορα αντικείμενα, διαγνώσθηκε – και επισήμως- ότι σημαντικός αριθμός Τελικών Δικαιούχων, που κυμαινόταν από το 30% έως το 65% του δείγματος, «δεν εφαρμόζει σύγχρονες πρακτικές διοίκησης (π.χ. διαχείριση βάσει στόχων), ούτε σύγχρονες τεχνικές και εργαλεία διαχείρισης έργων, και εμφανίζει σημαντικές αδυναμίες στην παρακολούθηση των διαδικασιών ωρίμανσης και στη διαχείριση συμβάσεων».
Δεν έχει, πλέον, τόση σημασία το πώς δημιουργήθηκαν οι αδυναμίες αυτές, όσο η προσπάθεια που έγινε τα τελευταία χρόνια για να αντιμετωπισθούν, με ένα, θεσμικά κατοχυρωμένο, σύνολο παρεμβάσεων στο σύστημα διαχείρισης, εφαρμογής και ελέγχου για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των αναπτυξιακών παρεμβάσεων στη χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό, αποφασίστηκε η θέσπιση σειράς εθνικών προτύπων, καθώς και η επιβεβαίωση της συμμόρφωσης των Δικαιούχων προς αυτά, μέσω διαδικασίας Πιστοποίησης όπως προτάσσουν οι σύγχρονες επιστημονικές διεθνείς πρακτικές Διαχείρισης Έργων.
Έτσι, ο Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ), εξουσιοδοτημένος από το κράτος να εκδίδει τυποποιητικά έγγραφα, όπως πρότυπα, εκπόνησε, μέσω της Τεχνικής Επιτροπής ΕΛΟΤ/ΤΕ 95 «Διαχείριση Έργων», το πρότυπο ΕΛΟΤ 1429 «Διαχειριστική επάρκεια οργανισμών για την υλοποίηση έργων δημοσίου χαρακτήρα» καθώς και τους οδηγούς εφαρμογής ΕΛΟΤ 1431-1, ΕΛΟΤ 1431-2 και ΕΛΟΤ 1431-3 που εξειδικεύουν τις απαιτήσεις εφαρμογής για τρεις κατηγορίες έργων : α) δημόσια τεχνικά έργα υποδομής, β) δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών και γ) συγκεκριμένες δράσεις που υλοποιούνται με ίδια μέσα.
Στην Τεχνική Επιτροπή συμμετείχαν όλοι οι αρμόδιοι επιστημονικοί και τεχνικοί φορείς της χώρας, τα δε κείμενα τέθηκαν σε Ανοικτή Δημόσια Διαβούλευση, όπου κλήθηκαν να συμμετάσχουν οι Δικαιούχοι, οι Διαχειριστικές Αρχές, οι Ενδιάμεσες Διαχειριστικές Αρχές ή Ενδιάμεσοι Φορείς Διαχείρισης, τα Υπουργεία, οι ΟΤΑ, οι Ενώσεις Δημόσιων Οργανισμών και Αναπτυξιακών Εταιρειών, τα Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι σύμβουλοι επιχειρήσεων και οι οργανισμοί πιστοποίησης, οι επαγγελματικές και κοινωνικές οργανώσεις/ΜΚΟ και το ευρύ κοινό.
Σημειώνεται ότι το ΤΕΕ αναγνώρισε πρόσφατα, ως ένα από τα θετικά σημεία του Νόμου 3614/07, σε σχέση με τον Ν. 2860/2006, την αντιμετώπιση, για πρώτη φορά, της διαχειριστικής επάρκειας των Τελικών Δικαιούχων, σημείο το οποίο έχει, από δεκαπενταετίας, εντοπισθεί ως το πρόβλημα έγκαιρης υλοποίησης και απορρόφησης των πόρων. Για το ΤΕΕ, από την κατά προτεραιότητα υποστήριξη και ενίσχυση της υλοποίησης (επίπεδο δικαιούχου) μπορούν να προκύψουν πιο άμεσα μετρήσιμα αποτελέσματα, έναντι οριακού, ενδεχομένως, οφέλους από την ίδια προσπάθεια στο επίπεδο της διαχείρισης. Παράλληλα, εξέφρασε τη θέση ότι η πιστοποίηση πρέπει να έχει ως στόχο τη βελτίωση των συστημάτων και της οργάνωσης των Δικαιούχων, εισάγοντας πιο επιχειρησιακή αντίληψη ιδιαίτερα στην Δημόσια Διοίκηση, η οποία θα καλείται πάντα να υλοποιήσει έργα, με ή χωρίς Κοινοτικούς πόρους. Επέστησε, τέλος, προσοχή στο να μην εκφυλισθεί η όλη διαδικασία σε συμπλήρωση εκθέσεων και αναφορών, αλλά σε ουσιαστική συμβολή στη βελτίωση των Δικαιούχων και στη συγχώνευση και απλοποίηση των διαδικασιών.
Με βάση τα ανωτέρω, η σαφής πρόθεση απαξίωσης και, στην πράξη, κατάργησης του Εθνικού Προτύπου ΕΛΟΤ 1429, όπως διατυπώθηκε σε πρόσφατη (2.12.2009) δημόσια ενημέρωση του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, συνιστά συμβιβασμό με τις ανελαστικότητες νοοτροπιών και λειτουργιών που ταλανίζουν, διαχρονικά, το δημόσιο τομέα. Το Υπουργείο, θα μπορούσε να επιφέρει όποιες αλλαγές θεωρεί τεκμηριωμένα σκόπιμες, όχι όμως να καταργήσει μια ουσιαστική προσπάθεια εξορθολογισμού χρόνιων προβλημάτων και αδυναμιών που έχουν κοστίσει πολύ στη χώρα μας. Πάντοτε υπήρχαν και θα υπάρχουν αντιδράσεις και δυσκολίες όταν επιχειρούνται τομές. Εκεί, όμως, κρίνεται και η στάση της πολιτείας να φέρει εις πέρας μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση.
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται η Υπουργός :
1. Γιατί απαξιώνεται μία, ήδη, δρομολογημένη τριετής και συστηματική εργασία πάνω στο Πρότυπο, καθώς και η προσπάθεια εκατοντάδων φορέων στη χώρα να προσαρμοσθούν, ώστε να μπορούν να πιστοποιηθούν σύμφωνα με αυτό;
2. Τι σημαίνει η φράση της Υπουργού : «το Πρότυπο δεν καταργείται, απλώς δεν απαιτείται»; Οι φορείς που μερίμνησαν, προσπάθησαν και πέτυχαν να πιστοποιηθούν, θα εξομοιωθούν με τους υπόλοιπους;
3. Γνωρίζει το Υπουργείο ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας ουδέποτε ζήτησε την κατάργηση του Προτύπου, ενώ στηλίτευσε κάθε «έκπτωση»;
Ο Ερωτών Βουλευτής
Κωστής Μουσουρούλης Αθήνα, 10.12.2009
Βουλευτής Νομού Χίου